Máy phát điện 1 đang là một trong những dòng máy phát phổ biến trên thị trường hiện nay. Vậy máy phát điện 1 chiều là gì? Có cấu tạo và nguyên tắc hoạt động như thế nào? Cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về dòng máy nổ này trong bài viết dưới đây nhé!
Contents
Giải đáp máy phát điện 1 chiều là gì?
Máy phát điện một chiều hay còn được gọi là máy phát điện DC, đây là dòng thiết bị tạo ra điện năng cung cấp cho các thiết bị sử dụng điện khi mất điện lưới. Thiết bị này sẽ chuyển đổi năng lượng cơ học thành dòng điện 1 chiều dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ.
Điểm đặc biệt ở dòng máy phát điện này là có tính chất thuận nghịch. Nó vừa có thể hoạt động giống như một máy phát điện vừa sử dụng được như một động cơ. Cụ thể là:
- Khi thiết bị được cấp nguồn nó sẽ hoạt động như một động cơ do đó máy phát điện 1 chiều còn có tên gọi khác là động cơ 1 chiều.
- Khi máy được kéo bởi một máy khác nó sẽ đóng vai trò là một máy phát điện.
Cấu tạo máy phát điện 1 chiều
Về cấu tạo máy phát điện 1 chiều bao gồm 4 cực và có những bộ phận như sau:
- Roto: Roto hay còn được gọi là phần cảm, đây là phần thiết yếu thứ hai của máy phát điện một chiều. Bộ phận này bao gồm các lớp sắt có rãnh và các khe được xếp chồng lên nhau tạo ra lõi phần ứng hình trụ.
- Stato: Stato hay còn được gọi là phần ứng, các khe lõi của nó được dùng để giữ cuộn dây phần ứng. Chúng được thiết kế ở dạng cuốn dây kiến và được kết nối thành chuỗi song song giúp tăng cường tổng dòng điện xuất.
- Vở máy: Cấu trúc bên ngoài của máy phát điện 1 chiều thường được làm từ gang hoặc thép. Nó có thể dẫn được từ, mang từ thông qua các cực.
- Cực máy: Cực máy hay còn được gọi là Poles có chức năng là giữ cuộn dây trường. Thông thường các cuộn dây này sẽ được quấn trên các cực và chúng được ghép nối thành chuỗi song song bởi các cuộn dây phần ứng.
- Cổ góp: Bộ phận này hoạt động giống như một bộ chỉnh lưu nhằm biến đổi điện áp xoay chiều thành điện áp một chiều trong cuộn dây phần ứng trên các chổi than. Nó được thiết kế với một phân khúc đồng và mỗi phân khúc đồng cách nhau bởi những tấm mica. Nó nằm trên trục của máy.
- Chổi than: Các kết nối điện được đảm bảo giữa các cổ góp và mạch tải bên ngoài nhờ sự trợ giúp của chổi than.
>>> Xem thêm: Tìm hiểu về máy phát điện xoay chiều
Có những loại máy phát điện 1 chiều nào?
Hiện nay có nhiều cách để phân loại máy phát điện 1 chiều khác nhau nhưng phổ biến nhất là phân loại theo kích từ. Dưới đây là thông tin chi tiết về các dòng máy phát điện 1 chiều để các bạn tham khảo.
Thiết bị phát điện 1 chiều kích từ song song
Máy phát điện một chiều kích từ song song là thiết bị phát điện có dây quấn kích từ được đấu nối song song với dây quấn của phần ứng. Khi roto quay, từ dư sẽ cảm ứng lên dây quấn phần ứng một sức điện động nhỏ. Điều này làm sản sinh ra dòng điện kích từ tại cuộn dây kích từ khiến từ thông tăng. Khi sức điện động tăng, dòng điện kích từ cũng tăng lên khiến cho từ trường của máy tăng lên. Quá trình này sẽ diễn ra cho đến khi dòng điện đạt được điện áp định mức.
Máy phát điện một chiều kích từ song song chỉ phù hợp để dùng cho tải ít biến động. Bởi khi tải tăng điện áp của thiết bị sẽ giảm xuống. Hiện nay máy phát điện 1 chiều kích từ song song được sử dụng để kéo những thiết bị như quạt gió, thang máy, máy dệt,…
Thiết bị phát điện một chiều kích từ độc lập
Đây là dòng máy phát điện 1 chiều có cuộn dây kích từ không nối chung với phần ứng mà được lấy từ nguồn điện một chiều bên ngoài. Nguồn điện này có thể từ bình ắc quy hoặc lấy từ một mạch điện một chiều khác. Chính vì vậy, người dùng có thể chủ động được dòng kích từ để động cơ hoạt động.
Thiết bị phát điện một chiều kích từ nối tiếp
Với dòng máy phát điện một chiều này, cuộn dây kích từ sẽ được đấu kiểu nối tiếp với dây quấn phần ứng qua cổ góp điện và chổi than. Theo đó, dòng điện qua cuộn dây kích từ sẽ bằng với dòng điện phần ứng, do đó cuộn dây kích từ được thiết kế với dây quấn lớn và ít vòng.
Bởi cuộn dây kích từ được nối kiểu nối tiếp với phần ứng, nên khi tải có sự thay đổi tốc độ động cơ cũng sẽ biến thiên theo. Cụ thể, nếu tải giảm thì tốc độ sẽ tăng và ngược lại. Máy phát điện một chiều kích từ nối tiếp thường được sử dụng để làm động cơ điện, bởi dòng thiết bị này có momen khởi động cao gấp ¾ lần định mức. Đồng thời phù hợp để kéo máy động cơ tàu thủy, động cơ xe cẩu, ô tô, ô tô điện, palang, tời điện,…
Thiết bị phát điện một chiều kích từ hỗn hợp
Máy phát điện kích từ hỗn hợp gồm có phần cảm được cầu tạo từ 2 cuộn dây. Trong đó cuộn kích từ song song được quấn nhiều vòng bằng dây nhỏ và đấu nối song song với phần ứng. Cuộn kích từ nối tiếp được quấn bằng dây to, và có ít vòng với kiểu đấu song song.
Máy phát điện kích từ hỗn hợp thường được dùng để làm máy phát điện cho các phương tiện giao thông hoặc được ứng dụng trong công nghệ hàn. Đồng thời dòng sản phẩm này cũng được dùng để làm động cơ điện cho những sản phẩm có yêu cầu công nghệ đặc biệt.
Trên đây là những thông tin về máy phát điện 1 chiều chúng tôi muốn chia sẻ với các bạn. Hy vọng thông qua bài viết này đã hiểu rõ hơn về cấu tạo và những loại máy phát điện 1 chiều trên thị trường hiện nay.
